Geachte dr. Bruins, beste toekomstige minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
Van harte gefeliciteerd met uw aankomende functie! En belangrijker nog, veel succes gewenst. Aankomende dagen gaat u in gesprek met de toekomstige minister-president, de formateur en de Tweede Kamer. Deze gesprekken gaan zeer waarschijnlijk ook over de grote uitdagingen die het hoofdlijnenakkoord u voorschotelt, en hoe u daar als minister mee om zult gaan. In deze open brief nemen wij u graag mee in de ernstige zorgen die wij als startende onderzoekers hebben.
Met een miljard euro bezuiniging op de wetenschap staat niet alleen onze eigen toekomst, maar in wezen de toekomst van de wetenschap op het spel. Nederland profileert zich als kenniseconomie, met een vooraanstaande academie. Van cruciaal belang voor de grote maatschappelijke uitdagingen die er zijn en aankomen.
Tegelijkertijd gaat die wetenschap op dit moment gepaard met torenhoge werkdruk, burn-outs, sociale onveiligheid, competitie en kansenongelijkheid. En in deze situatie presenteert de nieuwe regering forse bezuinigingen. Een onmogelijke opgave die u zult gaan uitvoeren.
Juist wij, promovendi en postdocs — de nieuwe generatie onderzoekers die cruciaal is voor de toekomst van de wetenschap — zullen hier de prijs voor betalen. Precaire contracten, sterke afhankelijkheid van leidinggevenden en machtsmisbruik leiden tot sociale onveiligheid, juist bij beginnende onderzoekers. Verbeteringen daarin én bezuinigen? Onhaalbaar! Werkdrukvermindering, ook voor hen die naast de wetenschap een gezinsleven, mantelzorg, vrijwilligerswerk of andere belangrijke maatschappelijke taken op zich nemen? Integendeel! Uitzicht op een carrière in de wetenschap, inclusief op termijn een vast contract en een zekere toekomst die ons in staat stelt een huis te kopen of een gezin te stichten? Tja.. De eerste vacaturestops op faculteiten zijn al aangekondigd. De komende jaren zijn er met deze bezuinigingen geen posities voor nieuwe talenten en wordt de academie een onaantrekkelijke werkplek.
Naast deze bezuinigingen spreken de coalitiepartijen zich uit tegen internationalisering. Maar: zonder internationalisering geen wetenschap. Internationale samenwerkingen en een internationaal netwerk leiden tot het beste onderzoek, en zijn fundamenteel voor de Nederlandse academie. De huidige discussie zorgt voor veel stress bij internationale beginnende onderzoekers over hun toekomst. Op dit moment krijgen wij veelvuldig signalen dat zij discriminatie en racisme ervaren, worden aangekeken op het feit dat zij niet Nederlands zijn en daarbij worden uitgesloten van gesprekken, educatie én onderzoek. Dit is onrechtvaardig en ondermijnt de internationale toppositie van Nederland in de wetenschap.
Kortom: wij maken ons grote zorgen over de Nederlandse academische gemeenschap en specifiek de positie van de beginnende onderzoeker hierin. U liet eerder in uw opinieartikel van 7 juni jongstleden als voorzitter van de Adviesraad voor wetenschap, technologie en innovatie zien dat structurele financieringen nodig zijn. Met deze brief willen we u wijzen op de grote verantwoordelijkheid die er voor u ligt, en wat de consequenties kunnen zijn van de aangekondigde bezuinigingen en het debat rondom internationalisering, specifiek voor de beginnende onderzoeker. Wij laten van ons horen, en zullen dat blijven doen.
Hoogachtend,
Promovendi Netwerk Nederland en PostdocNL
Bovenstaande brief is gebaseerd op basis van signalen uit onze achterban, evenals diverse publicaties en onderzoek naar de Nederlandse academie, onder andere:
- Bruins, E. (2024, 8 juni). Nieuw kabinet moet structureel in R&D investeren. Adviesraad voor Wetenschap, Technologie en Innovatie. https://www.awti.nl/actueel/columns/colum/2024/maak-overheidsfinanciering-van-research-development-en-innovatie-stabiel-en-structureel
- Ellemers, N., Baaijens, F., Dijstelbloem, H., Erkens, Y., Ghorashi, H., Groeneveld, S., Joëls, M., & Wise, M. (2022). Sociale veiligheid in de Nederlandse wetenschap: Van papier naar praktijk. Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. https://www.knaw.nl/nl/publicaties/sociale-veiligheid-de-nederlandse-wetenschap-van-papier-naar-praktijk-0
- Koens, L., Hessels, L., Vogelezang, S., & Vennekens, A. (2024). Een onzekere start – Startende onderzoekers over hun belemmeringen. Rathenau Instituut.
https://www.rathenau.nl/nl/werking-van-het-wetenschapssysteem/een-onzekere-start - Nederlandse Arbeidsinspectie. (2024). Arbo in Bedrijf Special: Psychosociale arbeidsbelasting universiteiten.
https://www.nlarbeidsinspectie.nl/publicaties/rapporten/2024/05/14/arbo-in-bedrijf-special-psychosociale-arbeidsbelasting-universiteiten - Promovendi Netwerk Nederland & PostdocNL. (2023). Mentale gezondheid bij jonge onderzoekers. https://hetpnn.nl/actueel/mentale-gezondheid-bij-jonge-onderzoekers/