De cao-bepalingen die promovendi de mogelijkheid bieden om een contractverlenging te krijgen in het geval van langdurige ziekte, stages of medezeggenschapswerk worden vaak niet in de praktijk gebracht. Dat blijkt uit onderzoek van het PNN onder 1,601 promovendi. In dit onderzoek werden ongeveer 800 werknemerpromovendi aan universiteiten gevraagd naar hun kennis van de cao en hun ervaringen met de clausules die specifiek voor promovendi bedoeld zijn.
De cao voor Nederlandse universiteiten bevat een aantal optionele clausules die stellen dat promovendi in sommige omstandigheden een verlenging van hun contract kunnen krijgen. Bijvoorbeeld als ze langer dan acht weken ziek zijn, een stage lopen of een rol in de medezeggenschap op zich nemen. In de praktijk betekenen deze zogenaamde ‘kan-bepalingen’ dat universiteiten deze verlenging dus niet hoeven te geven, en dit dus ook vaak niet doen.
Met name bij langdurige ziekte levert deze kan-bepaling problemen op: slechts 16% van de promovendi die langer dan acht weken ziek waren geweest heeft uiteindelijk een verlenging gekregen. Een deel van deze promovendi kreeg te horen dat aan het eind van hun contract zou worden gekeken of een verlenging nodig zou zijn. Anderen werden zelfs actief ontmoedigd om een verlenging aan te vragen. PNN-voorzitter Rosanne Anholt: “We hebben eerder al laten zien dat een groot deel van de promovendi een verhoogde kans heeft op psychische problemen en burn-out. Het is daarom extra schrijnend dat juist bij uitval door ziekten universiteiten niet hun verantwoordelijkheid nemen om promovendi de nodige verlenging te geven.”
Verlenging bij zwangerschapsverlof lijkt veel beter geregeld te zijn: de grote meerderheid van deze promovendi kreeg een contractverlenging of werd op een andere manier gecompenseerd. Dit kan mogelijk worden verklaard aan de hand van het feit dat dit juist géén optionele clausule is: universiteiten zijn verplicht om de contracten van promovendi die met zwangerschapsverlof gaan te verlengen met de duur van het verlof.
Het onderzoek van PNN laat ook zien dat maar weinig promovendi goed op de hoogte zijn van deze cao-clausules. Hoewel de meeste promovendi wel weten dat contractverlenging mogelijk is bij zwangerschapsverlof, weten velen niet dat dit ook moet bij ouderschapsverlof, of dat contractverlenging een mogelijkheid is bij langdurige ziekte, medezeggenschapswerk en stages. In het geval van stages, wist zelfs 90% niet dat contractverlenging een mogelijkheid is. Uit open antwoorden blijkt dat deze survey sommige promovendi heeft aangemoedigd om contractverlenging aan te vragen, nu ze weten dat dit een mogelijkheid is.
Dit rapport is onderdeel van een publicatiereeks over de resultaten van de PNN PhD survey. Na dit rapport volgen nog er nog twee publicaties; over internationale promovendi en open science.